Trwają prace nad zmianami prawnymi, które mają umożliwić umieszczanie oznaczeń low-vis (ang. niskiej widoczności) na samolotach Sił Powietrznych. Projekt ustawy poświęcony zmianie ustawy o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej znalazł się w wykazie prac Rady Ministrów.

W 2020 roku Polska podpisała kontrakt z USA na zakup 32 wielozadaniowych samolotów myśliwskich V generacji F-35 Lightning II block 4. Łączna kwotą tego zakupu wyniosła 4,6 mld dolarów. Pierwsze egzemplarze samolotów wylądują w bazie w Łasku w styczniu 2026 roku. Natomiast, szkolenia polskich pilotów zaczną się jeszcze w tym roku. Pod koniec kwietnia 2024 roku zakończyło się głosowanie nad polską nazwą dla zakupionych myśliwców. Konkurs wygrała nazwa “Husarz”.

System uzbrojenia F-35 Lightning II produkowany przez Lockheed Martin będzie posiadać specjalną powłokę maskującą RAM –Radar Absorbent Material. Jak wskazuje nazwa, materiał z którego stworzona jest powłoka, absorbuje fale radiowe, przez co zmniejsza się odbicie fal radarowych od powierzchni samolotu. Finalnie przekłada się to na zmniejszoną widoczność samolotu na ekranach radaru.

Obecnie, wszystkie samoloty służące w Siłach Powietrznych są oznaczane biało-czerwoną szachownicą. Planowana zmiana ma służyć temu, aby na samolocie F-35 było dopuszczalne zastosowanie symbolu w oparciu o kolorystykę zmienioną na low-vis (obniżającą widoczność) w odcieniach koloru szarego. Zmiana została zaproponowane przez Dowódcę Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, generała Wiesława Kukułe.

Pod koniec kwietnia 2024 roku, Gen. Kukuła na portalu X potwierdził zmianę kolorów biało-czerwonej szachownicy na barwy szarego odcieniu low-vis. Powodem zmiany jest potrzeba lepszego maskowania samolotów. Barwy biało-czerwone mogą niwelować efekty powłoki RAM i wpływać na właściwości stealth samolotów piątej generacji, przez co ich widoczność na radarach może być większa. Zmiana kolorów szachownicy nie będzie zwiększała kosztów, gdyż wchodzi to w skład pierwotnego malowania oraz dalszej konserwacji.

Projekt ustawy znajduje się obecnie na etapie uzgodnień międzyresortowych. Gdy prace nad nim skończy Rada Ministrów, zostanie skierowany do Sejmu. W uzasadnieniu projektu możemy przeczytać, m.in. że:

Określenie nowego znaku wynika z potrzeb zgłaszanych przez Pełnomocnika Ministerstwa Obrony Narodowej do spraw Pozyskiwania i Wdrożenia do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Samolotu Wielozadaniowego Piątej Generacji, Inspektora Sił Powietrznych. Obecnie na wojskowych statkach powietrznych umieszczana jest szachownica lotnicza w barwach biało-czerwonych. W celu zapewnienia lepszego maskowania wojskowych statków powietrznych wskazanym jest wprowadzenie nowego oznakowania zapobiegającego ich wcześniejszemu wykryciu przy jednoczesnym prawidłowym oznaczeniu ich przynależności państwowej.

Projektodawca podkreślił również, że: „Wprowadzenie szachownicy lotniczej w wersji o niskiej widzialności nie będzie się wiązało z dodatkowymi kosztami dla budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, gdyż będzie wykonywana w ramach malowania sprzętu lub jego bieżącej konserwacji”.

Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.

Fot. Lockheed Martin