Polska spółka zbrojeniowa Mesko S.A., należąca do Polskiej Grupy Zbrojeniowej, ogłosiła, że stała się największym w ramach NATO producentem przenośnych systemów przeciwlotniczych. Chodzi o zestawy określane mianem MANPADS, przeznaczone do zwalczania samolotów, śmigłowców i dronów poruszających się na małej wysokości. Informacja została przekazana w czasie, gdy w Europie i na świecie obserwuje się gwałtowny wzrost zapotrzebowania na środki obrony powietrznej, co jest związane zarówno z konfliktami w bezpośrednim sąsiedztwie, jak i z koniecznością wzmacniania systemów bezpieczeństwa w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Deklaracja odnosi się przede wszystkim do zestawów Piorun, które od kilku lat znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego i stopniowo trafiają do kolejnych państw sojuszniczych. Piorun to rozwinięta konstrukcja w stosunku do wcześniejszego zestawu Grom. Wyposażono go w czułą głowicę naprowadzającą, zapalnik zbliżeniowy i nowoczesne rozwiązania poprawiające odporność na zakłócenia. Dzięki temu operator uzyskuje większe możliwości skutecznego zwalczania różnorodnych celów powietrznych, w tym coraz liczniejszych bezzałogowych statków powietrznych.

Produkcja Piorunów w ostatnich latach została znacząco zwiększona. Liczba wyprodukowanych egzemplarzy sięga kilku tysięcy, z czego część została przekazana zagranicznym odbiorcom w ramach kontraktów eksportowych. Sprzęt cieszy się zainteresowaniem nie tylko ze względu na parametry techniczne, lecz także z uwagi na interoperacyjność. Umożliwia ona łatwe włączenie zestawów do systemów obronnych innych państw członkowskich NATO. W praktyce oznacza to, że Pioruny mogą być używane zarówno w działaniach narodowych, jak i w ramach wspólnych misji sojuszniczych.

Osiągnięcie pozycji największego producenta w tej kategorii nie oznacza dominacji w całym sektorze obrony powietrznej. W NATO funkcjonują duże przedsiębiorstwa wyspecjalizowane w systemach średniego i dalekiego zasięgu, które odgrywają kluczową rolę w warstwach obrony powietrznej państw sojuszniczych. Zajęcie czołowej pozycji w obszarze MANPADS wskazuje jednak, że Polska potrafi skutecznie konkurować w segmencie, gdzie liczy się mobilność, prostota użycia i możliwość szybkiej reakcji na pojawiające się zagrożenia.

Warto osadzić te informacje w szerszym kontekście modernizacji polskiej obrony powietrznej. Równolegle realizowany jest program Narew, którego celem jest stworzenie systemu krótkiego zasięgu, zdolnego do uzupełniania luk między zestawami bardzo krótkiego zasięgu a systemami średniego szczebla. Polska prowadzi również program Wisła, w ramach którego pozyskuje zestawy Patriot, a równocześnie rozwija zdolności do produkcji i integracji krajowych komponentów. Takie działania pozwalają z jednej strony na budowę własnych kompetencji, a z drugiej na umacnianie pozycji w strukturach sojuszniczych.

Ogłoszenie Mesko ma wymiar praktyczny i symboliczny. Podkreśla rosnącą rolę Polski w europejskim i natowskim przemyśle obronnym, a także wskazuje na zdolność krajowych przedsiębiorstw do dostarczania dużych wolumenów sprzętu w krótkim czasie. W najbliższych latach kluczowe będzie utrzymanie zdolności produkcyjnych, terminowa realizacja kontraktów i dalsza integracja systemów w ramach wielowarstwowej obrony powietrznej NATO.

Zdjęcie: st. kpr. Piotr Szafarski, zoom.mon.gov

Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.