Dziś mija 105. rocznica powołania do życia Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej na mocy dekretu wydanego przez marszałka Józefa Piłsudskiego. Od tego czasu, czyli od 28 listopada 1918 roku, Marynarka Wojenna RP nieprzerwanie realizuje służbę mającą na celu ochronę i obronę naszej morskiej granicy¹.

Dla wszystkich Polaków ta symboliczna data związana jest również z odzyskaniem przez Polskę niepodległości oraz ówczesnym, stopniowym odtwarzaniem polskich Sił Zbrojnych. Marynarka Wojenna została ustrukturyzowana już 17 dni po tym jak Rzeczpospolita Polska stała się wolnym państwem. Trzeba zauważyć, że dopiero po niemal półtora roku później nasz kraj uzyskał dostęp do Morza Bałtyckiego. Od 1999 roku, kiedy Polska stała się członkiem Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, okręty Marynarki Wojennej brały udział we wszystkich manewrach morskich na Bałtyku organizowanych przez NATO. Warto zauważyć, że aktywnie uczestniczyły one także w licznych operacjach w Cieśninach Duńskich, na Morzu Śródziemnym, Północnym i Norweskim oraz na Oceanie Atlantyckim. Trzeba przypomnieć o zaangażowaniu polskich sił morskich w Zatoce Perskiej w latach 2002–2003 podczas interwencji sił NATO w Iraku. Od tego czasu Marynarka Wojenna RP jest nieprzerwanie ważną częścią Sił Odpowiedzi Sojuszu Północnoatlantyckiego (ang. NATO Response Force)².

Uroczyste wydarzenia mające na celu upamiętnienie 105. rocznicy odtworzenia zdolności bojowych polskiej Marynarki Wojennej odbyły się m. in. przy Kwaterze Pamięci na cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni³ oraz na terenie Portu Wojennego w Świnoujściu⁴.

„Najważniejszym zadaniem Marynarki Wojennej pozostaje operowanie na akwenie Morza Bałtyckiego na rzecz obrony Państwa, jak i jego bezpieczeństwa gospodarczego. Krótko określając je jako reprezentowanie interesów kraju (…) Dlatego w ostatnim czasie zwiększamy potencjał realizując kolejne programy zbrojeniowe, takie jak: „Kormoran”, „Miecznik”, „Delfin”. Są to programy unowocześnienia polskiej floty. Przestarzały sprzęt jest zastępowany przez okręty najnowszej generacji, wprowadzane są nowe możliwości, takich jakich Marynarka Wojenna jeszcze nie miała” – oznajmił podczas apelu Dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża, kontradmirał Piotr Sikora⁵.

Działalność Marynarki Wojennej skupiona na ściśle określonych zadaniach, których nadrzędnym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa polskich interesów na morzu, a także współpraca międzynarodowa w ramach porozumień zawartych z UE i NATO. Niezwykle istotne jest współdziałanie dwupłaszczyznowe dotyczące zarówno narodowych jak i sojuszniczych operacji morskich, takich jak: osłona morskich szlaków komunikacyjnych, zwłaszcza tych, którymi transportowane są surowce strategiczne i towary, monitoringu bezpieczeństwa żeglugi, operacji pokojowych, zwalczanie terroryzmu oraz wczesne wykrywanie symptomów zagrożeń od strony morza. Funkcjonowanie Marynarki Wojennej RP ukierunkowane jest na rzecz systemu obrony państwa oraz jego bezpieczeństwa gospodarczego, w tym: utrzymanie gotowości do reagowania wobec zagrożeń mogących wystąpić na wodach terytorialnych, a także w wyłącznej strefie ekonomicznej, realizacja monitoringu ekologicznego wód Bałtyku, wspieranie usuwania skutków klęsk żywiołowych, unieszkodliwianie min i niewybuchów zalegających na dnie Morza Bałtyckiego⁶. W strukturach organizacyjnych tego rodzaju sił zbrojnych funkcjonuje również związek taktyczny lotnictwa Marynarki Wojennej – Gdyńska Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej im. kmdr. por. pil. Karola Trzaski–Durskiego – w skład którego wchodzą: Dowództwo Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej, 43 Baza Lotnictwa Morskiego w Gdyni oraz 44 Baza Lotnictwa Morskiego w Siemirowicach i Darłowie. To właśnie w 44 Bazie Lotnictwa Morskiego w Darłowie funkcjonuje system poszukiwania i ratownictwa (ang. Search and Rescue – SAR) podejmujący działania ratunkowe, polegające na odnajdywaniu ludzi będących w niebezpieczeństwie, zapewnieniu im pomocy i dostarczeniu w bezpieczne miejsce z wykorzystaniem śmigłowców⁷.

Wykaz źródeł:

Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.