11 grudnia w Warszawie, odbyło się IV Polsko-Włoskie Forum Lotnicze, które stanowi przestrzeń do pogłębiania współpracy między Polską a Włochami w obszarach przemysłu, technologii, badań oraz rozwoju środowisk akademickich. Pomysłodawcą i organizatorem spotkania była Ambasada Włoch w Polsce, Italian Trade Agency i Włoska Izba Handlowo-Przemysłowa w Polsce. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele przemysłu, administracji rządowej, sił zbrojnych oraz świata nauki z Polski i Włoch.Podczas wydarzenia szczególną uwagę poświęcono wyzwaniom wynikającym z obecnych zmian geopolitycznych oraz potrzebie wzmocnienia kooperacji między państwami: 

–  Coraz ściślejsza i bardziej rozbudowana współpraca między naszymi dwoma krajami w tym zakresie, będąca w centrum dzisiejszej debaty, stanowi nie tylko odpowiedź na rosnącą niestabilność kontekstu geopolitycznego, ale zmierza ona również do stworzenia solidnych podstaw dla nowoczesnego sektora lotniczego i kosmicznego, poprzez wymianę wiedzy i usług. Sektor aerospace ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa, jednocześnie stanowiąc źródło rozwoju gospodarczego i postępu technologicznego, a także silnej synergii między Włochami i Polską – powiedział J.E. Ambasador Włoch w Polsce Luca Franchetti Pardo.

Forum rozpoczęło się od wystąpienia gen. br. pil. w st. spocz. Lecha Majewskiego, Dyrektora Departamentu Przemysłu Obronnego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, reprezentującego Ministra Rozwoju Krzysztofa Paszyka. Podkreślił on znaczenie współpracy między Polską a Włochami w sektorze lotniczo-kosmicznym, zwracając przy tym uwagę na kluczową rolę włoskiego programu kosmicznego Cosmo-SkyMED. Program ten umożliwił Polsce dostęp do nowoczesnych technologii satelitarnych, istotnych dla obronności oraz sektora cywilnego.

Tegoroczna edycja wydarzenia podzielona została na 3 panele dyskusyjne, pozwalające na omówienie kluczowych zagadnień współpracy Polski i Włoch w sektorze lotniczo-kosmicznym, ze szczególnym uwzględnieniem innowacji, rozwoju przemysłowego oraz wspólnych projektów badawczo-rozwojowych.

Panel I: Siła synergii. Transfer wiedzy i współpraca przemysłowa we współczesnych międzynarodowych programach lotniczych

Podczas pierwszego panelu przedstawiono korzyści płynące z udziału w międzynarodowych programach lotniczych, takich jak Eurofighter Typhoon, który wspiera obronność oraz rozwój gospodarek krajowych. Eksperci Krystian Zięć (Alioth Group), gen. Jacek Pszczoła (Alioth Foundation) gen. Janusz Sobolewski (PGZ), i Jacek Libucha (PZL-Świdnik), podkreślili znaczenie współpracy przemysłowej i transferu technologii. Zaznaczyli, że uczestnictwo w takich inicjatywach przynosi innowacje, nowe miejsca pracy i rozwój lokalnych centrów serwisowych.

Według raportu PwC, Eurofighter Typhoon wygenerował 49,7 mld funtów wzrostu gospodarczego 63 000 miejsc pracy i 12 mld funtów dochodów podatkowych w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii na lata 2024–2033. Eksport 200 dodatkowych jednostek mógłby zwiększyć te korzyści do 77,1 mld funtów, 98 000 miejsc pracy i 18,8 mld funtów dochodów podatkowych. Dla Polski, decyzja o zakupie Eurofightera Typhoon, to szansa na przyśpieszenie i umocnienie rozwoju krajowego przemysłu obronnego oraz wzmocnienie możliwości obronnych.

Panel II: Nadejście dronów: Jaka jest przyszłość bezzałogowych platform powietrznych i jak mogą one przynieść korzyści nowoczesnym społeczeństwom?

W trakcie drugiego panelu omówiono dynamiczny rozwój rynku dronów w sektorze cywilnym i wojskowym. Paweł Stężycki, Prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa podkreślił, jak duży wpływ mieć może zastosowanie dronów w monitorowaniu klęsk żywiołowych, wsparciu infrastruktury krytycznej i dostarczaniu materiałów medycznych. Z kolei Jarosław Czajka z Grupy WB podkreślił, że polska firma jest jednym z liderów w Europie, eksportując systemy do Korei, USA i Ukrainy. Polskie drony, wyposażone w AI i technologie autonomiczne, poprawiają efektywność zarówno w działaniach wojskowych, jak i cywilnych.

Płk Łukasz Andrzejewski-Popow przedstawił plany Ministerstwa Obrony Narodowej, odnośnie utworzenia Wojsk Dronowych w Polsce od stycznia 2025 roku. Nowy komponent sił zbrojnych ma odegrać kluczową rolę w obserwacji, logistyce i działaniach ofensywnych, co zrewolucjonizuje prowadzenie operacji wojskowych.

Panel III: Przestrzeń dla wszystkich. Jakie znaczenie ma upadek hegemonii pojedynczych państw i rozwój globalnej gospodarki kosmicznej? W jaki sposób Polska i Włochy mogą skorzystać na tym trendzie?

Trzeci panel dotyczył globalnej gospodarki kosmicznej, której dynamikę coraz bardziej kształtują komercyjne firmy, w tym liczne start-upy z całego świata. W Polsce działa już ponad 400 podmiotów związanych z branżą kosmiczną. Choć Polska i Włochy są obecnie na różnych etapach rozwoju, to dysponują znacznym potencjałem do współpracy w tej dziedzinie.

Generał Danilo Figà z Włoskiego Dowództwa Operacji Kosmicznych omówił rolę satelitów CosmoSkyMED, które wspierają monitorowanie zmian klimatycznych i obronność. Podkreślił, że współpraca Polski i Włoch może przynieść korzyści w postaci rozwoju nowych technologii, budowy satelitów, wzrostu eksportu oraz większej niezależności od globalnych dostawców. Wspólne działania w obszarze eksploracji kosmosu i innowacji mogą również przyczynić się do wzmocnienia bezpieczeństwa narodowego i zarządzania przestrzenią powietrzną.

Partnerem strategicznym wydarzenia była firma Leonardo, stanowiąca globalną grupę przemysłową. Firma Leonardo jest pionierem w międzynarodowych programach obronnych i stanowi zaufanego dostawcę technologii dla rządów państw, agencji obronnych, instytucji oraz firm. Podczas forum głos zabrał Marco Lupo, prezes Leonardo Poland:

– Obserwacja Ziemi z wykorzystaniem satelitów jest dzisiaj jednym z priorytetów rządów i wojska. Jednym z takich programów dostarczających precyzyjnej wiedzy jest COSMO-SkyMed, który powstał we Włoszech i jest jeden z najbardziej innowacyjnych programów obserwacji Ziemi, pomyślany tak, aby zaspokajał potrzeby cywilne i wojskowe. COSMO-SkyMed został ufundowany m. in. przez Włoską Agencję Kosmiczną, włoskie Ministerstwo Obrony i opracowany we Włoszech przez Thales Alenia Space (w którym udział ma Leonardo) System COSMO-SkyMed obejmuje konstelację czterech satelitów wyposażonych w czujniki radarowe, które mogą działać w każdych warunkach pogodowych. Ten program jest przykładem udanej współpracy międzynarodowej, w tym partnerstwa polskiego, które chcemy dalej rozwijać, a które Polsce może przynieść suwerenność. Dodatkowe satelity COSMO-SkyMed zostaną wystrzelone w niedalekiej przyszłości i wraz z większymi osiągami zapewnią kontynuację i konkurencyjność tej konstelacji. Ponadto niedawno utworzono w Leonardo specjalną jednostkę biznesową Space Business Unit jako część jasno określonego planu, co wzmocni pozycję Leonardo jako lidera w sektorze kosmicznym w Europie i równolegle zapewnieni niezależność technologiczną Europy w tym sektorze. –

IV Italian-Polish Aerospace Forum podkreśliło potencjał i możliwości współpracy Polski oraz Włoch w sektorze lotniczo-kosmicznym. Wspólne działania w obszarze innowacji mogą wzmocnić niezależność technologiczną oraz pozycję Europy na globalnym rynku, przyczyniając się do bezpieczeństwa i rozwoju obu krajów.