W nadmorskiej Gdyni, w piątek 17 listopada odbyła się skrupulatnie zaplanowana i z niecierpliwością wyczekiwana operacja przyholowania okrętu podwodnego ORP Sokół ze stoczni do miejsca docelowego, czyli Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
Aleksander Gosk, zastępca dyrektora muzeum, podzielił się z PAP[1] szczegółami tego monumentalnego przedsięwzięcia, rzucając światło na szeroko zakrojone przygotowania, które doprowadziły do przekształcenia tego cudu marynistycznej techniki w urzekający eksponat muzealny[2].
ORP Sokół po zakończeniu służby w Marynarce Wojennej RP rozpoczął nowy rozdział swojego życia – jako eksponat muzealny służący edukacji morskiej przyszłych pokoleń.
Okręt podwodny ORP Sokół zajmuje wyjątkowe miejsce w historii marynarki wojennej, zwłaszcza Marynarki Wojennej RP. Przez długie lata był symbolem sprawności morskiej i innowacji technologicznych stosowanych przy budowie tego typu jednostek. Wprowadzony do służby w drugiej połowie XX wieku[3] ORP Sokół powstał jako produkt najnowocześniejszej w tamtych czasach inżynierii morskiej.
Nazwa “Sokół” trafnie oddaje drapieżny charakter okrętów podwodnych, czających się pod falami. Projekt okrętu podwodnego został dostosowany do wymagań współczesnej wojny morskiej, łącząc zwinność z zaawansowaną technologią niezbędną do poruszania się po skomplikowanych obszarach podwodnych.
Przez 16 lat ORP Sokół sumiennie służył w Marynarce Wojennej RP, będąc czujnym strażnikiem morskich interesów narodu. Jego historia operacyjna jest naznaczona niezliczonymi ćwiczeniami i misjami, podczas których przepłynął 26 000 mil morskich[4].
ORP Sokół, jak wszystkie okręty podwodne, jest cudem inżynierii. Elegancki kadłub i zaawansowane układy napędowe umożliwiały mu na ciche manewrowanie w głębinach, pozwalając utrzymać strategiczną przewagę podczas tajnych operacji.
W czerwcu 2018 roku ORP Sokół stanął w obliczu wycofania ze służby, co oznaczało koniec czynnej służby w Marynarce Wojennej RP[5]. Okręt wyruszył w misję inną niż dotychczasowe. Podjęto decyzję o przekształceniu go w eksponat muzealny[6].
ORP Sokół znalazł swój nowy dom w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, gdzie ma się stać się centralnym elementem opowiadającym historie o swoich podwodnych wyprawach i oddanych marynarzach obsługujących jego pokłady. Przygotowania do debiutu muzealnego trwały trzy lata, czego efektem było zaprezentowanie Sokoła w sposób działający na wyobraźnię zwiedzających.
W istocie okręt podwodny ORP Sokół to coś więcej niż zwykły statek: jest świadectwem pomysłowości konstruktorów, odwagi załogi i stale rozwijającej się technologii morskiej. Jako eksponat w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, ORP Sokół pozwoli następnym pokoleniom docenić cichą siłę i istotną rolę okrętów podwodnych w tworzeniu historii marynarki wojennej.
Holowanie okrętu podwodnego ze stoczni do muzeum to nie lada wyzwanie – wymaga precyzji, wiedzy i sprawnej koordynacji działań. Starannie zaaranżowana operacja umożliwiła jej śledzenie widzom[7], zarówno osobiście jak i za pośrednictwem mediów. Byli oni świadkami rzadkiego spektaklu, podczas którego fragment historii marynarki wojennej z wdziękiem przemykał przez miejski krajobraz.
Ta podróż ze stoczni do muzeum wyznacza początek nowego rozdziału historii ORP Sokół. Jako eksponat muzealny okręt ten będzie nadal budził podziw i szacunek dla morskiego dziedzictwa Marynarki Wojennej RP, którego jest istotną częścią.
Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.
Wykaz źródeł:
Zdjęcie: Okręt podwodny klasy Kobben ORP Sokół w porcie wojennym w Gdyni (Oksywie), Pomuchelskopp, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:ORP_Sok%C3%B3%C5%82_294_2012_2_maja_Oksywie.JPG [dostęp 22.11.2023r]
[1] PAP – Polska Agencja Prasowa
[2] Na terenie Muzeum Marynarki Wojennej stanie okręt podwodny ORP Sokół – online, https://www.pap.pl/aktualnosci/na-terenie-muzeum-marynarki-wojennej-stanie-okret-podwodny-orp-sokol [dostęp 17.11.2023r]
[3] ORP „Sokół” to okręt typu Kobben, który został zbudowany w niemieckiej stoczni Nordseewerke dla Królewskiej Marynarki Wojennej Norwegii i zwodowany 2 września 1966 r. Po zakończeniu służby w norweskiej marynarce jednostkę przekazano polskim siłom zbrojnym. – fragment z: https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Okret-podwodny-zacumuje-na-skwerze-n183765.html [dostęp 17.11.2023r]
[4] ORP Sokół wyrusza w wyjątkową podróż. To koniec pewnego etapu. – online, https://tech.wp.pl/orp-sokol-wyrusza-w-wyjatkowa-podroz-to-koniec-pewnego-etapu,6963801223396096a [dostęp 17.11.2023r]
[5] ORP Sokół wybiera się w ostatnią podróż [HARMONOGRAM] – online, https://defence24.pl/sily-zbrojne/orp-sokol-wybiera-sie-w-ostatnia-podroz-harmonogram [dostęp 20.11.2023 r]
[6] Na terenie Muzeum Marynarki Wojennej stanie okręt podwodny ORP Sokół – online https://www.pap.pl/aktualnosci/na-terenie-muzeum-marynarki-wojennej-stanie-okret-podwodny-orp-sokol [dostęp 20.11.2023r]
[7] ORP Sokół wybiera się w ostatnią podróż [HARMONOGRAM] – online, https://defence24.pl/sily-zbrojne/orp-sokol-wybiera-sie-w-ostatnia-podroz-harmonogram [dostęp 20.11.2023 r]