Kluczowe ćwiczenia nuklearne ​​​​Steadfast Noon (pl. Niezłomne Południe) rozpoczęły się 16 października 2023 r. i zakończyły z dniem 26 października. Około 60 samolotów, w tym myśliwce czwartej i piątej generacji oraz samoloty obserwacyjne i tankowce[1] wzbiły się w niebo nad urokliwymi krajobrazami Włoch, Chorwacji i Morza Śródziemnego. Sztab Generalny Wojska Polskiego poinformował, że w tym przedsięwzięciu wzięło udział kilkudziesięciu polskich żołnierzy oraz trzy myśliwce F-16[2] Ćwiczenia te, powtarzające się od ponad dziesięciu lat, służą jako świadectwo niezachwianego zaangażowania państw członkowskich NATO w utrzymanie ich zdolności odstraszania nuklearnego, zapewnienie zbiorowej obrony oraz wspieranie pokoju i stabilności w stale zmieniającym się globalnym krajobrazie bezpieczeństwa.

Niezłomne Południe, zakorzenione w bogatej historii natowskiej polityki odstraszania nuklearnego, od ponad dekady stanowi istotny element strategii sojuszu. Od początku ćwiczenia odegrały kluczową rolę we wzmacnianiu gotowości i zdolności operacyjnych sił nuklearnych NATO. Pokazuje zaangażowanie sojuszu w zapewnienie bezpieczeństwa jego państwom członkowskim, szczególnie w obliczu pojawiających się wyzwań i niepewności w zakresie bezpieczeństwa.

Kluczowe cele Niezłomnego Południa:

  1. Wzmocnienie odstraszania nuklearnego: Niezłomne Południe podkreśla zaangażowanie NATO w utrzymanie wiarygodnego i skutecznego środka odstraszania nuklearnego[3]. Ćwiczenia mają na celu sprawdzenie gotowości samolotów o podwójnym działaniu, które są w stanie przenosić i dostarczać broń nuklearną. Prowadząc loty szkoleniowe i ćwiczenia nuklearne, NATO wysyła potencjalnym przeciwnikom jasny sygnał, że jest przygotowane do obrony swoich członków pełnym spektrum swoich możliwości.
  2. Bezpieczeństwo i ochrona: bezpieczeństwo jest sprawą najwyższej wagi podczas wszelkich ćwiczeń z użyciem broni nuklearnej. Steadfast Noon kładzie duży nacisk na bezpieczeństwo, rygorystyczne protokoły i procedury bezpieczeństwa stosowane podczas ćwiczeń odzwierciedlają odpowiedzialne podejście NATO do odstraszania nuklearnego[4].
  3. Testowanie interoperacyjności: Steadfast Noon zapewnia państwom członkowskim NATO wyjątkową platformę do testowania i ulepszania interoperacyjności ich zasobów nuklearnych. Obejmuje różne symulowane scenariusze, w tym ćwiczenia ataku nuklearnego, które wymagają płynnej koordynacji między różnymi samolotami, załogami i strukturami dowodzenia.
  4. Demonstrowanie spójności sojuszu: ćwiczenie ukazuje jedność i spójność pomiędzy państwami członkowskimi NATO. Służy jako namacalna demonstracja zasady obrony zbiorowej sojuszu, podkreślając zaangażowanie wszystkich państw członkowskich we wzajemną ochronę i zabezpieczenie.

Wybór Włoch, Chorwacji i Morza Śródziemnego jako obszaru operacyjnego ćwiczeń ma istotne znaczenie geopolityczne:

  1. Strategiczna bliskość: ćwiczenia znajdują się strategicznie blisko regionów potencjalnie budzących obawy, co czyni je bardzo istotnymi dla testowania i demonstrowania zdolności NATO w zakresie odstraszania nuklearnego w obszarach, w których mogą być one potrzebne.
  2. Różnorodne scenariusze: Morze Śródziemne i otaczająca je przestrzeń powietrzna oferują różnorodny zestaw scenariuszy operacyjnych, odzwierciedlających rzeczywiste teatry działań, w których konieczne może być użycie sił nuklearnych NATO. Ten realizm jest nieoceniony w doskonaleniu gotowości tych sił.
  3. Zaangażowanie krajów-gospodarzy: włączenie Włoch i Chorwacji do ćwiczeń podkreśla ich zaangażowanie w cele bezpieczeństwa NATO[5]. Zapewnia także państwom-gospodarzom możliwość ścisłej współpracy z siłami uczestniczącymi i przyczynienia się do powodzenia ćwiczeń.

Steadfast Noon, powtarzające się od ponad dziesięciu lat ćwiczenia, pozostają niezbędnym elementem zaangażowania NATO w utrzymanie zdolności odstraszania nuklearnego i zapewnienie bezpieczeństwa jego państw członkowskich. W miarę ciągłej ewolucji dynamiki bezpieczeństwa globalnego, Niezłomne Południe stanowi mocne przypomnienie determinacji NATO w zapewnieniu pokoju i bezpieczeństwa swoich członków. Przeprowadzając te ćwiczenia nad malowniczymi krajobrazami Włoch, Chorwacji i Morza Śródziemnego, sojusz nie tylko demonstruje gotowość, ale także wzmacnia swoje zaangażowanie w obronę zbiorową i dążenie do globalnej stabilności w stale zmieniającym się świecie.

 

Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.

 

Wykaz źródeł:

Zdjęcie wyróżnione: NATO. A Netherlands F-16 Fighting Falcon takes off for exercise Steadfast Noon – online: https://www.nato.int/cps/en/natohq/photos_219488.htm [dostęp: 7.11.2023 r.]

[1] „Nuklearny” pokaz siły NATO. Rusza ćwiczenie pk. „Steadfast Noon” – online https://www.gospodarkamorska.pl/nuklearny-pokaz-sily-nato-rusza-cwiczenie-pk-steadfast-noon-74141 [dostęp: 6.11.2023 r.]

[2] https://twitter.com/SztabGenWP/status/1716819899149091263?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1716819899149091263%7Ctwgr%5E3af60532538f6d308792f8114174bd3cf361bb6d%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fportalobronny.se.pl%2Fpolityka-obronna%2Fpolskie-f-16-na-cwiczeniach-nuklearnych-z-b-52-aa-1Zey-wy58-BKYR.html [dostęp: 7.11.2023 r.]

[3] https://twitter.com/NATO/status/1713533681745400147 [dostęp: 6.11.2023 r.]

[4] Nato organizuje od dawna planowane coroczne ćwiczenia nuklearne – online https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_219443.htm?selectedLocale=en [dostęp: 6.11.2023 r.]

[5] Polska i Chorwacja wzmacniają bezpieczeństwo na wschodniej flance NATO – online https://www.wojsko-polskie.pl/15bz/articles/aktualnosci-w/polska-i-chorwacja-wzmacniaja-bezpieczenstwo-na-wschodniej-flance-nato/ [dostęp: 6.11.2023 r.]