W dniu 30 października 2023 roku odbyło się oficjalne przekazanie dwóch pierwszych wielozadaniowych śmigłowców Leonardo AW–149 do 25. Brygady Kawalerii Powietrznej im. Księcia Józefa Poniatowskiego1, które zasilą struktury organizacyjne jednostek podległych.
W lipcu 2022 roku zdecydowano o podpisaniu umowy, za pośrednictwem której zatwierdzono wybranie konstrukcji AW–149 dla Sił Zbrojnych RP w ramach programu wielozadaniowych śmigłowców wsparcia Perkoz2. Ich zakup stanowi podwaliny do realizacji programu modernizacji śmigłowców Wojska Polskiego. Docelowo planuje się pozyskanie 32 statków powietrznych wraz z dedykowanym uzbrojeniem lotniczym oraz wyposażeniem specjalistycznym3, które zastąpią dotychczas użytkowane śmigłowce PZL Świdnik W–3 „Sokół” (planuje się ich przebazowanie do innych jednostek)4. Ponadto, zostanie dostarczony pakiet logistyczny zawierający części zamienne, eksploatacyjne i niezbędny sprzęt do obsługi naziemnej śmigłowca AW–149. Dodatkowym atutem będzie program szkoleniowo–symulatorowy, który zakłada kompleksowe szkolenie pilotów, personelu technicznego oraz dostawę zestawu zaawansowanych symulatorów lotniczych5.
Platforma AW–149 zostanie dostosowana do aktualnych potrzeb Sił Zbrojnych RP, by zagwarantować odpowiednie zdolności operacyjne. W tym celu planuje się wyposażenie śmigłowca w systemy obserwacyjne, uzbrojenie strzeleckie, kierowane i niekierowane pociski rakietowe oraz systemy samoobrony. Lotnicze środki napadu powietrznego mogą być instalowane w kabinie lub na przeznaczonych do tego zewnętrznych pylonach zainstalowanych w płatowcu, w zależności od wariantu wykorzystania śmigłowca6. Co więcej, śmigłowiec będzie eksploatowany w celach transportowych, zabierając na pokład ogółem 16 żołnierzy; 12 osób zajmujących miejsce w przestrzeni ładunkowej, 2 wojskowych, którzy będą stanowić obsługę karabinów maszynowych, 2 operatorów, którzy będą odpowiedzialni za bezpieczeństwo pilotażu7.
W ramach uzbrojenia lotniczego, warto nadmienić o przeciwpancernych kierowanych pociskach rakietowych Lockheed Martin AGM–114R2 Hellfire8 klasy „powietrze–ziemia”, w które mają zostać doposażone śmigłowce AW–149. Stanowiły one przedmiot umowy oszacowanej na około 150 mln USD zawartej pomiędzy Skarbem Państwa – Agencją Uzbrojenia a amerykańską instytucją rządową United States Army Security Assistance Command (USASAC), zakładającej dostarczenie 800 sztuk AGM–114R2 Hellfire. Ich przeznaczeniem jest zwalczanie celów naziemnych, zarówno opancerzonych jak i nieopancerzonych. Ich naprowadzanie odbywa się półaktywnie laserowo, a także posiadają wielozadaniową głowicę bojową9.
Leonardo AW–149 (dawniej AgustaWestland) to konstrukcja lotnicza, która została zaprojektowana do misji z zakresu zadań transportowych, wsparcia pola walki, ratownictwa. Posiada możliwości prowadzenia operacji w dzień według wskazań przyrządów (ang. Instrumental Flight Rules – IFR) i z widocznością (ang. Visual Flight Rules – VFR), a także w nocy (ang. Night Vision Conditions – NVC). Śmigłowiec charakteryzuje się maksymalną masą startową wynoszącą 8300 kg z możliwością jej zwiększenia do 8600 kg, maksymalną prędkością 313 km/h, w tym przelotową oszacowaną na 287 km/h, maksymalnym zasięgiem operacyjnym równym 958 km oraz maksymalną długotrwałością lotu 4 h 55 min10.
Wykaz źródeł:
1 25. Brygada Kawalerii Powietrznej im. Księcia Józefa Poniatowskiego jest aeromobilnym związkiem taktycznym Wojsk Lądowych. Jednostki podległe rozmieszczone są w Tomaszowie Mazowieckim, Nowym Glinniku oraz Leźnicy Wielkiej (województwo łódzkie).
2 Vide: Ł. Pacholski, Perkoz na start, online – https://zbiam.pl/artykuly/perkoz-na-start/ [dostęp: 2.11.2023].
3 Strona oficjalna Defence24, AW–149 dla Wojska Polskiego, online – https://defence24.pl/sily-zbrojne/aw-149-dla-wojska-polskiego [dostęp: 2.11.2023].
4 Ł. Pacholski, Pierwsze śmigłowce Leonardo AW149 dostarczone do Wojska Polskiego, online – https://zbiam.pl/pierwsze-smiglowce-leonardo-aw149-dostarczone-do-wojska-polskiego/ [dostęp: 2.11.2023].
5 Strona oficjalna Wojsko Polskie, 32 nowoczesnych śmigłowców AW–149 dla lotnictwa Wojsk Lądowych, online – https://www.wojsko-polskie.pl/articles/tym-zyjemy-v/32-nowoczesnych-smiglowcow-aw149-dla-lotnictwa-wojsk-ladowych/ [dostęp: 2.11.2023].
6 Ibidem.
7 Strona oficjalna Przemysłu Obronnego, Gigantyczny kontrakt Świdnika za 8,25 mld zł. Śmigłowce AW–149 trafiły do polskiej armii, online – https://www.wnp.pl/przemysl-obronny/gigantyczny-kontrakt-swidnika-za-8-25-mld-zl-smiglowce-aw-149-trafily-do-polskiej-armii,769154.html [dostęp: 2.11.2023].
8 Vide: Ł. Pacholski, Zgoda na sprzedaż Polsce pocisków Hellfire, online – https://zbiam.pl/artykuly/zgoda-na-sprzedaz-polsce-pociskow-hellfire/ [dostęp: 2.11.2023].
9 Vide: Strona oficjalna Wojska Polskiego, Umowa na przeciwpancerne pociski kierowane Hellfire, online – https://www.wojsko-polskie.pl/au/articles/aktualnosci/umowa-na-przeciwpancerne-pociski-kierowane-hellfire/ [dostęp: 2.11.2023].
10 Strona oficjalna Wojsko Polskie, 32 nowoczesnych śmigłowców AW–149 dla lotnictwa Wojsk Lądowych…, op. cit.
Fot.: Alan Wilson, Agusta–Westland AW149 „I–RAII”, online – https://www.flickr.com/photos/ajw1970/11820382365 [dostęp: 7.11.2023].
Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.