Dobiegły końca międzynarodowe manewry morskie „Breeze 2023”, które odbywały się na Morzu Czarnym. Operowały na nim głównie jednostki bułgarskie wspierane przez rumuński trałowiec i okręty z krajów zaproszonych do udziału w ćwiczeniach. W porównaniu do poprzednich lat, ze względu na toczącą się w Ukrainie wojnę, liczba jednostek pływających została ograniczona .

W „Breeze 2023” wzięły udział państwa członkowskie NATO m. in. Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Francja, Turcja, a także kraj nienależący do Sojuszu Północnoatlantyckiego – Gruzja – którą reprezentował przedstawiciel tamtejszej straży granicznej. Podczas ćwiczeń zaangażowano go do sztabu. Swoje uczestnictwo zaakcentowała również Polska, z której wysłano dwóch oficerów z 12 Dywizjonu Trałowców1. Ich obecność pozwoliła na wsparcie planowania i monitorowania przebiegu ćwiczeń, , szczególnie w zakresie utrzymania bezpieczeństwa żeglugi poprzez poszukiwanie, wykrywanie i niszczenie niebezpiecznych obiektów podwodnych (ang. Mine Counter Measures – MCM)2 oraz rozpoznania i neutralizacji nie tylko typowych, konwencjonalnych niewybuchów, ale także wszelkiego rodzaju improwizowanych urządzeń wybuchowych (ang. Explosive Ordnance Disposal – EOD)3.

O tym, jak przebiegały międzynarodowe manewry „Breeze 2023” realizowane w oparciu o scenariusze działań militarnych, głównie o charakterze obronnym opowiedział kmdr. ppor. Paweł Chomiuk , który w nich uczestniczył:

Scenariusz tegorocznych ćwiczeń zakładał, że w basenie Morza Czarnego doszło do politycznych napięć. Skutkiem było wiele prowokacji ze strony sąsiedniego mocarstwa. Na morzu i lądzie pojawiły się grupy dywersyjno–rozpoznawcze. A nasze siły musiały zapobiec eskalacji. Zgodnie z założeniami działaliśmy poniżej progu wojny. W realistycznych warunkach, choć oponenci występowali pod fikcyjnymi nazwami. W Sojuszu to stała praktyka. Na podobnym schemacie oparte są NATOwskie manewry w innych częściach kontynentu, choćby Anakonda, relacjonował kmdr ppor. Paweł Chomiuk. Na podstawie rozmów z kolegami, którzy brali udział w poprzednich edycjach „Breeze” mogę wnioskować, że scenariusze przez lata były do siebie zbliżone. W tym roku jednak organizatorzy szczególnie duży nacisk położyli na działania przeciwminowe. O ich znaczeniu wspominał dowódca bułgarskiej marynarki, potem oficerowie, z którymi miałem okazję współpracować, wreszcie bułgarski minister obrony, który odwiedził nas na zakończenie ćwiczeń. Na skutek wojny spore akweny Morza Czarnego zostały zaminowane. Problem dotyczy nie tylko wód Ukrainy. W poprzednich miesiącach dochodziło już do sytuacji, że miny uwalniały się z zagród i swobodnie dryfowały po wodach należących do Rumunii, Bułgarii i Turcji. We wrześniu ubiegłego roku jedna z nich uszkodziła rumuński okręt. Na szczęście nikt nie zginął, ale jednostka trafiła do stoczni i wciąż nie powróciła do służby. Bułgarzy nie wykluczają, że oczyszczanie Morza Czarnego z min to praca na lata. Najpierw jednak musi zakończyć się wojna4.

Corocznym organizatorem międzynarodowych manewrów morskich „Breeze 2023” jest Marynarka Wojenna Bułgarii5. Są to ćwiczenia mające na celu podnoszenie zdolności do współdziałania sił zbrojnych poszczególnych państw Sojuszu (najczęściej leżących nad Morzem Czarnym ) na poziomie taktycznym. W trakcie manewrów okręty operują na bułgarskich wodach terytorialnych, wyłącznej strefie ekonomicznej należącej do Bułgarii, ale częściowo również na wodach międzynarodowychh6.

Podczas realizacji manewrów morskich, w akwenie pojawiały się rosyjskie okręty wojenne, które z bezpiecznej odległości obserwowały ćwiczenia. Jednak, ich obecność nie stanowi żadnej nowości, zwłaszcza w ostatnich miesiącach. Podobna sytuacja miała miejsce podczas manewrów morskich prowadzonych w basenie Morza Bałtyckiego. Zadeklarowano, że podczas „Breeze 2023” nie doszło do żadnych incydentów z udziałem floty Federacji Rosyjskiej7.

Wykaz źródeł:

1 12 Woliński Dywizjon Trałowców stanowi oddział taktyczny 8 Flotylli Obrony Wybrzeża im. Wiceadmirała Kazimierza Porębskiego w Świnoujściu przeznaczony do wykonywania zadań obrony przeciwminowej, czyli trałowania, poszukiwania, wykrywania i niszczenia min, zagród minowych oraz obrony przeciwminowej zespołów okrętów na przejściu morzem. Oprócz trałowców dywizjon w swoim składzie posiada pomocnicze jednostki pływające oraz Grupę Nurków Minerów, vide: Strona oficjalna Wojsko Polskie, 8 Flotylla Obrony Wybrzeża, online – https://www.wojsko-polskie.pl/8fow/12dtr/ [dostęp: 21.11.2023].

2 Strona oficjalna Wojsko Polskie, 8 Flotylla Obrony Wybrzeża – misje, https://www.wojsko-polskie.pl/8fow/misje/ [dostęp: 21.11.2023].

3 B. Politowski, Tak się szkoli saperska elita, online – https://polska-zbrojna.pl/home/ArticleShow/37448 [dostęp: 21.11.2023].

4 Strona oficjalna Polska Morska, Międzynarodowe manewry „Breeze 2023”, online – https://polska-morska.pl/2023/11/13/miedzynarodowe-manewry-breeze-2023/ [dostęp: 21.11.2023].

5 Strona oficjalna Polska Morska, Kończy się kolejna edycja międzynarodowego ćwiczenia pk. BREEZE 23, online – https://polska-morska.pl/2023/10/22/konczy-sie-kolejna-edycja-miedzynarodowego-cwiczenia-pk-breeze-23/ [dostęp: 21.11.2023].

6 Ł. Zalesiński, „Breeze” w cieniu wojny, online – https://polska-zbrojna.pl/home/articleshow/40664?t=-Breeze-w-cieniu-wojny [dostęp: 21.11.2023].

7 Ibidem.

Fot.: LAC Grant Armishaw, online – https://strategyandfuture.org/en/tag/uk/ [dostęp: 1.12.2023].

Tekst powstał w ramach realizacji zadania publicznego zleconego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 r. „Bezpieczna Polska jutra – rozwój działań misyjnych Alioth Foundation”.