Mamy przyjemność poinformować, że na naszej stronie internetowej został opublikowany raport dotyczący implementacji samolotu wielozadaniowego F–16 do Sił Powietrznych RP. Ważnym wydarzeniem inicjującym opracowanie raportu była zbrojna agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku. Był to alarmujący sygnał dla Europy, potwierdzający , że pokój w naszym regionie świata nie jest gwarantowany. Modernizacja Sił Zbrojnych RP staje się w związku z tym niezbędna dla zachowania bezpieczeństwa kraju. Jednym z kluczowych programów modernizacyjnych jest wprowadzenie do służby w polskiej armii samolotów F–16, jednak proces ten wymaga głębokiej analizy i rekomendacji.

Raport ma dziewięć rozdziałów. Pierwszy z nich to „Modernizacja Sił Zbrojnych RP jako priorytet”, w którym podkreślono potrzebę wzrostu wydatków na modernizację Wojska Polskiego jako pozytywny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa kraju. Jednak proces ten wymaga kompleksowej analizy, nie tylko pod kątem technicznym, ale także infrastruktury, szkolenia, i wpływu na gospodarkę. Drugi rozdział dotyczy „Analizy programu F–16”. W raporcie szczegółowo analizuje się proces wdrożenia F–16, który jest obecnie podstawowym wyposażeniem Sił Powietrznych. Omawiane są sukcesy, wyzwania i porażki związane z wprowadzeniem tego samolotu, przedstawiane są również konkretne rekomendacje mające poprawić proces wdrażania nowego sprzętu. Trzeci rozdział odnosi się do „Uwarunkowań formalno–prawnych”. Omówiono w nim skomplikowany proces wprowadzenia systemów uzbrojenia do F–16, co wymagało solidnych podstaw formalno–prawnych. Kluczową sprawą jest zagwarantowanie stabilnego finansowania niezależnie od wyników kolejnych wyborów parlamentarnych . Zanalizowany tu został model prawnego zabezpieczenia programu F–16, który mimo pewnych opóźnień, stanowi przykład skutecznej implementacji. Czwarty rozdział to „Etap przygotowań do pozyskania uzbrojenia”. Został on oparty na analizie wymagań co do sprzętu, szczególnie w przypadku niestandardowych konfiguracji, która była kluczowa dla uniknięcia opóźnień i problemów z eksploatacją. Przykładem jest opóźnienie dostawy systemu AIDEWS w programie F–16.

W części piątej „Cykl życia systemów uzbrojenia” omówiono analizę cyklu życia sprzętu, okresowych modernizacji i dostępności części zamiennych, co jest niezbędne dla utrzymania parametrów taktyczno–technicznych. Wskazane jest uwzględnianie ewolucji zagrożeń i starzenia się sprzętu. W rozdziale szóstym „System szkolenia pilotów” omówiono proces wdrożenia nowych samolotów, takich jak FA–50 i F–35, który wymaga rozbudowy efektywnego systemu szkolenia pilotów. Propozycja utworzenia wojskowego centrum szkolenia pilotów F–16 opartego na 31. Bazie Lotnictwa Taktycznego jest przedstawiona jako skuteczne rozwiązanie. „Dostępność kadr technicznych” to część siódma, w ramach której przytoczono problemy z dostępnością kadr technicznych identyfikowane w kontekście programu F–16. Zaangażowanie wyspecjalizowanych firm zewnętrznych może poprawić efektywność obsługi sprzętu i jednocześnie wspierać szkolenie personelu.

Z kolei rozdział ósmy „Partycypacja polskiego przemysłu obronnego” odnosił się do analizy uczestnictwa polskiego przemysłu obronnego w programie F–16, wskazując na ograniczenia procedury Foreign Military Sales. Rekomendowane było zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez zastosowanie offsetu i współpracy przemysłowej. Ostatnia z części została zatytułowana „Efekt spillover”. Nawiązuje ona do wielomiliardowych programów modernizacyjnych, mogących generować efekt spillover i mających wpływ na rozwój różnych gałęzi przemysłu cywilnego. Przykładem efektywnej współpracy międzynarodowej jest współpraca przemysłowa omówiona na przykładzie Eurofighter Typhoon.

Analiza programu F–16 stanowi podstawę do szerszej refleksji nad procesem modernizacji Sił Zbrojnych RP. Rekomendacje ekspertów wskazują na konieczność kompleksowego podejścia, (uwzględniającego różnorodne aspekty, od technicznych po gospodarcze), do problemu skutecznej i trwałej poprawy bezpieczeństwa kraju.

W pracach nad raportem wzięli udział liczni specjaliści w dziedzinie lotnictwa, w tym eksperci Alioth Foundation. Zachęcamy serdecznie do zapoznania się z publikacją.

Publikacja dostępna jest poniżej oraz w zakładce Publikacje.